عکاسی،امکانات و تنظیم دوربین دیجیتال

اکثر دوربین هاى عکاسى دیجیتال به ما امکان مى دهند کیفیت عکسى را که مى گیریم از پیش تعیین کنیم. توجه داشته باشید که کیفیت عکس که در انگلیسى به آن Image Quality یا Picture Quality مى‌گویند با اندازه‌ی عکس یا Picture Dimension  که ابعاد عکس را تعیین مى‌کند تفاوت دارد.

کیفیت فایل عکس تعیین کننده ی مقدار فشردگى آن یا Compression است. جدول زیر کیفیت هاى متداول عکس را که در بیشتر دوربین هاى عکاسى دیجیتال وجود دارد نشان مى دهد.

در ستون دست چپ انواع کیفیت هاى عکس قرار دارند. RAW و Superfine فایل هاى پرکیفیت و بدون فشردگى هستند.

Fine و Standard و Economy به ترتیب از فشردگى بیشترى برخوردارند. مثلاً در فایل استاندارد هر چهارده پیکسل در هم فشرده شده تبدیل به یک پیکسل مى شوند. هر چه میزان فشردگى فایل بیشتر باشد، کیفیت آن پائین تر و حجم آن کمتر است.

همچنان که این جدول نشان مى دهد، هر چه کیفیت عکس بالاتر و فشردگى آن کمتر باشد، حجم فایل عکس بیشتر و جائى که روى کارت حافظه مى گیرد بیشتر است.

در ستون دست راست تعداد عکسى که روى یک کارت حافظه با گنجایش 256 مگابایت جا مى گیرد نشان داده شده است. امروز کارت هاى حافظه با ظرفیت بالا و قیمت ارزان تر نسبت به قبل به بازار آمده اند. براى پائین نگاه داشتن قیمت، کارت حافظه در بیشتر دوربین هاى دیجیتال با گنجایش  کمى به بازار مى آید. شما مى توانید، در صورت امکان، کارت سریع ترو پر گنجایشى (در حدود 8 گیگابایت) تهیه کنید تا بتوانید تعداد بیشترى عکس هاى پرکیفیت روى آن جا دهید.

اینکه کدام از انواع کیفیت هاى بالا را باید انتخاب کرد بستگى به کاربرد عکس شما دارد. در زیر تعریف خلاصه اى از هر یک از انواع فایل عکس مى آید.

RAW: بسیارى دوربین هاى ساده تر این کیفیت را عرضه نمى کنند اما مدل هاى بالاتر دوربین هاى تازه اکثراً این کیفیت عکس را تولید مى کنند.

فایل RAW کیفیت بالائى دارد و فشرده نمى شود. تفاوت اصلى آن با سایر انواع فایل این است که عکسى که به صورت RAW ثبت شود هیچگونه تصحیحى از حیث رنگ یا نور نشده است. این در مقایسه با بقیه ی انواع کیفیت هاست که  پیش از ثبت به وسیله برنامه اى که در داخل دوربین دیجیتال وجود دارد، تصحیح مى شوند.

بعضى عکاس ها ترجیح مى دهند که دوربین همه ی جزئیات را بدون اصلاح ثبت کند و آنها، بعد از انتقال فایل عکس به کامپیوتر، این تغییرات را با استفاده از برنامه هائى مثل فتوشاپ ایجاد کنند.

به دلیل اطلاعات حرفه اى که براى این کار لازم است، فایل RAW کمتر استفاده می شود.

سوپرفاین (Superfine) بهترین کیفیت را در اختیار شما مى گذارد و پیکسل ها در آن فشرده نمى شود. در این نوع فایل، اصلاحات اولیه ی نور و رنگ را دوربین انجام مى دهد.

کیفیت فاین (Fine) هم نسبت به کیفیت هاى استاندارد (Standard) و اکونومى (Economy) کیفیت بهتری است اما هر سه این انواع فایل فشرده مى شوند.

به طور کلى، همه ی فایل هاى JPEG فشرده شده هستند و کیفیت پائین ترى دارند. در مقابل، فایل TIFF همه ی کیفیت اصلى خود را حفظ مى کند و فشرده نمى شود. بنابراین براى کیفیت بهتر باید از نوع TIFF استفاده کرد.

بنابر اطلاعات بالا، براى بهترین کیفیت، لازم است دوربین خود را براى ثبت فایل ها به صورت سوپرفاین و نوع TIFF تنظیم کنید. عکسى که با فایل هاى کم کیفیت تر مثل JPEG مى گیرید براى ارائه در اندازه ی کوچک و روى صفحه ی کامپیوتر از کیفیت کافى برخوردار است اما براى چاپ یا نمایش در اندازه بزرگ مناسب نیستند.

اندازه‌ی عکس یا Picture Dimension

اندازه ی عکس تعیین کننده ی تعداد پیکسل حاضر در عکس یا Resolution آن است.

بیشتر کسانى که از دوربین دیجیتال استفاده مى کنند، دوربین خود را براى عکس بردارى در بزرگ ترین ابعاد ممکن تنظیم مى کنند.

هر چند عکسى که به این صورت ثبت شود حجم زیادى دارد و اگر کارت حافظه دوربین کم حجم باشد زود پر مى شود اما از سوى دیگر این امکان هم وجود دارد که عکس پر ارزشى بگیرید و بخواهید بخشى از آن را بزرگ کنید یا آن را در ابعاد بزرگ چاپ کرده و به نمایش بگذارید. در این صورت به حداکثر اندازه و کیفیتى که دوربین در اختیار شما مى گذارد احتیاج دارید.

جدول زیر انواع اندازه هاى رایج در دوربین هاى دیجیتال را همراه با ابعاد عکسى که مى گیرند، حجم فایل و تعدادى که از هر کدام روى یک کارت حافظه با حجم 256 مگابایت مى گنجد نشان مى دهد.

توجه داشته باشید که ستون دوم از دست چپ، تعداد پیکسل حاضر در عرض و ارتفاع هر عکس را عرضه مى کند. به عنوان مثال اگر عکس خود را در اندازه ی Full بگیرید، در عرض آن دو هزار و پانصد و شصت پیکسل و در ارتفاعش هزار و نهصد و بیست پیکسل وجود خواهد داشت. این اعداد نمایانگر ابعاد عکس هستند.

در برنامه هاى کامپیوترى مانند ادوبى فتوشاپ مى توان نسبت ابعاد عکس و تعداد پیکسل‌هاى حاضر در هر اینچ را تغییر داد. هر چه ابعاد عکس بزرگتر باشد، تعداد پى پى آى (PPI) کمتر و در نتیجه اندازه ی پیکسل ها بزرگتر خواهد بود. هر چه ابعاد عکس را کوچک تر کنیم، مى توانیم از تعداد بیشترى پیکسل هاى و پر جزئیات در هر اینچ عکس بهره ببریم.

تنظیم نوع کار دوربین

بیشتر دوربین هاى عکاسى دیجیتال انواع تنظیم هاى زیر را براى گرفتن عکس در اختیار شما مى گذارند:

تنظیم اتوماتیک (Auto). در این تنظیم همه ی تصمیم ها در مورد بهترین نور و بهترین ترکیب از مقدار باز شدن دریچه ی عدسى (Aperture) و سرعتِ باز و بسته شدن این دریچه (Shutter Speed) به تشخیص دوربین سپرده مى شود. بیشترمصرف کنندگان آماتور دوربین‌هاى دیجیتال از این تنظیم استفاده مى‌کنند. 

در این تنظیم اکثر اوقات از نور شدید فلاش استفاده مى شود که کیفیت خوبى در عکس ایجاد نمى کند. به همین دلیل این تنظیم دلخواه عکاسان حرفه اى نیست.

حرف P در ابتداى کلمه Program مى آید که در انگلیسى یعنى برنامه. در این تنظیم که مورد استفاده ی اکثر عکاسان حرفه اى و نیمه حرفه ا‌ی است چند ترکیب صحیح از اندازه ی دریچه ی عدسى و سرعت‌ گرفتن عکس در دوربین دیجیتال از پیش برنامه ریزى شده است. موقع گرفتن عکس اگر عقربه تنظیم دوربین شما روى حرف پى باشد، بنا به تخمین دوربین از آنچه مقابلش واقع شده، یکى از برنامه هاى موجود را استفاده مى کند.

حرف S در ابتداى Shutter Priority مى آید. در این نوع تنظیم آنچه مهم است سرعت عکس گرفتن است و اندازه ی باز بودن دریچه ی عدسى یا Aperture مطابق آن تنظیم مى شود. به عنوان مثال اگر سوژه شما در حرکت است و براى وضوح بیشتر در عکس لازم است با سرعت بالا از آن عکس بگیرید، سرعت مورد نظر خود را انتخاب مى‌کنید و دوربین اندازه باز بودن دریچه عدسى را با آن مطابق مى کند.

حرف A در ابتداى Aperture Priority مى آید. در این نوع تنظیم آنچه مهم است اندازه ی دریچه ی عدسى است و سرعت گرفتن عکس مطابق آن تنظیم مى شود. به عنوان مثال اگر سوژه ی شما در جاى شلوغى واقع شده و مى‌خواهید با باز کردن دریچه عدسى وضوح را بر سوژه متمرکز کرده آنچه مهم نیست را از وضوح خارج کنید، اندازه‌ی دریچه‌ی عدسى یا Aperture را انتخاب کرده، تنظیم سرعت مناسب یا Shutter Speed را به دوربین واگذار مى کنید.

حرف M در ابتداى کلمه Manual مى آید به معنى دستى. در این تنظیم همه‌ی انتخاب‌ها دست عکاس است. این تنظیم به شما امکان مى دهد هم سرعت عکس بردارى و هم اندازه ی دریچه ی عدسى را هر طور مى خواهید تنظیم کنید. براى این برنامه ریزى عکاس احتیاج به یک دستگاه نورسنج دارد.

همانطور که در درس هاى پیش تاکید شد، دوربین شما براى تخمین درستى از آنچه در مقابلش قرار دارد و ایجاد عکس دلخواه احتیاج به زمان دارد. این زمان هر چند بیشتر از چند ثانیه نیست اما بسیار مهم است. پیش از فشار دادن کامل دکمه ی عکس بردارى، دوربین را مقابل سوژه قرار دهید و دکمه را یک تا دو ثانیه تا نیمه فشار داده نگه دارید. این عمل به دوربین شما فرصت کافى براى تنظیم مى دهد و مى توانید بعد از این فرصت با فشار دکمه تا انتها، عکس مورد نظر خود را ثبت کنید.

تهیه و تنظیم: مهران ارغوان